İkincil hava pompası içten yanmalı motorlarda emisyon kontrol teknolojisinin daha erken ve hızlı cevap vermesini sağlayan bir yardımcı sistemdir. Bu sisteme ihtiyaç duyulmasının sebebi ise katalitik konvertörün kirletici emisyonlarının indirgeyebilmesi için belli sıcaklıkta olması gerekmektedir. Ayrıca belli sıcaklıkta en verimli noktada çalışmaktadır. Bu sıcaklık değerleri literatürde mevcut olan kaynaklara ve üretici firmaların kullandığı seramik tabanlı matris yapılı olan malzemenin cinsine göre değişmektedir. Kullanılan seramik tabanlı en yaygın olan malzeme (Aluminyum Oksit)’tir. Katalitik konvertörün en verimli çalıştığı sıcaklık değeri 260-300ºC arasındaır. Dayanma yani katalitik konvertörün bozulmadan görevini yerine getirme sıcaklığı ise 1000ºC üzerindeki sıcaklıklardır. Ayrıca sadece katalitik konvertörün ısınması ve verimli çalışması için değil lambda sensörününde doğru sinyal üretebilmesi içinde bu durum geçerlidir.
Motor ilk çalışma esnasında soğuktur ve motor zengin karışımlarda çalıştırılır. Bu çalışma modun da motor çabucak ısınıp rejim sıcaklığına ulaşması ve stokiyometrik karışımda çalışması arzu edilir. Ayrıca lambda sensörü sıcak olmadığından hatalı veri üretir. Bundan dolayı da açık çevrim kontrol döngüsünde çalıştırılır. Bu ısınma periyodunu kısa tutulabilir ise motor verimli noktalarda çalıştırılabilir. Katalitik konvertör ile lambda sensörü ne kadar çabuk ısıtılabilir ise atmosfere atılan kirletici emisyon miktarı azaltılmış olur. Bu amaçla ikincil hava pompası geliştirilmiştir.
İkincil hava pompasının görevi şu şekildedir. Motor ısınma periyodunda zengin karışımda çalışır ve egzozdan yanmamış HC’ların oranı oldukça fazla atılır.
Katalitik konvertörlü durumda zengin(Rich) karışımlarda HC ve CO emisyonları maksimum seviyeler ulaşmaktadır.
Burada ikincil hava pompası devreye girerek egzoza hava veriri ve yanmamış HC’ları katalitik konvertör de yakılması sağlanır. Böylece konvertör ve lambda sesörü de ısınmaya başlar, HC’lar azaltılır ve konvertörün verimi de artırılmış olur. Eğer konvertör yeterli derecede ısınmış olur ise hava emme manifolduna verilerek motorun daha fakir karışımlarda çalışması sağlanmış olur. Ani yavaşlama yapılması durumunda da yanmamış yakıt egzoza kaçar ve egzoza ikincil hava pompası hava vermeye devam ederse katalitik konvertör daha çok ısınıp emniyetli çalışma sıcaklığının dışına çıkabilir. Ayrıca yavaşlama da motordan güç istenmez yani motor olabildiğince fakir karışımlarda çalıştırılması arzu edilir bu durumda da fazla hava olması gerekir bu fazla havayı da ikincil hava pompası karşılar ve emme manifolduna verir. Yani tek işlem ile iki olumlu durum oluşturulmuş olur.